Inne materiały (10) – ws. protestów rolników przeciwko Europejskiemu Zielonemu Ładowi oraz wzmożonemu i niekontrolowanemu napływowi do Polski produktów rolnych z Ukrainy
Pracownicy Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. UPP dr hab. Wawrzyniec Czubak i prof. UPP dr hab. Benedykt Pepliński, wraz z wywodzącym się z naszej Uczelni prof. IRWiR PAN dr hab. Sławomirem Kalinowskim, są autorami raportu pt. Ziarno niezgody – analiza protestów rolniczych, opublikowanego w marcu 2024 r. przez Fundację Instytut Finansów Publicznych.
Dotyczy on jednego z kluczowych problemów ekonomicznych i politycznych ostatnich miesięcy, jakim jest wzmożony i nieskutecznie kontrolowany napływ do Polski produktów rolnych z Ukrainy oraz protesty polskich rolników – na których działalność w zakresie produkcji rolnej i zwierzęcej nakładane są rosnące ograniczenia w ramach tzw. Europejskiego Zielonego Ładu – przeciwko temu procesowi.
Autorzy raportu ukazują złożoność tych problemów i formułują następujące wnioski:
- Protesty rolnicze koncentrują się wokół żądań zaprzestania realizacji założeń
Europejskiego Zielonego Ładu w rolnictwie oraz wprowadzenia całkowitego embarga
na import produktów rolnych z Ukrainy. Jednak głównym czynnikiem niezadowolenia
rolników jest pogorszenie się opłacalności produkcji. - Całkowite embargo na produkty z Ukrainy nie byłoby skutecznym rozwiązaniem
problemów rolnictwa, a może wywołać negatywne konsekwencje w wymianie
handlowej w ogóle. Konieczne jest porozumienie między Polską a Ukrainą w sprawie
handlu produktami rolnymi. - Ceny produktów rolnych w Polsce są bardziej zależne od sytuacji na rynkach
światowych niż od importu z Ukrainy. Nadprodukcja zbóż w Polsce i na świecie
wpływa na ceny, czyniąc argumenty zwolenników embarga mniej przekonującymi.
Analiza stanu zapasów zbóż w Polsce wskazuje, że import z Ukrainy nie miał
decydującego wpływu na krajowe ceny, a skupienie się na modernizacji i poszukiwaniu
nowych rynków zbytu byłoby bardziej efektywne. - Strukturalne problemy polskiego rolnictwa, takie jak rozdrobnienie agrarne i produkcyjne,
wymagają innych rozwiązań niż embargo, w tym integracji pionowej i poziomej
czy też modernizacji i inwestowania w nowoczesne technologie. - Oczekiwania rolników dotyczące embarga na produkty rolno-żywnościowe z Ukrainy
i sprzeciwu wobec Europejskiego Zielonego Ładu znajdują odzwierciedlenie również
w innych krajach UE, ale nie zawsze są zgodne z rzeczywistymi przyczynami trudności
ekonomicznych. - Saldo handlowe Polski z Ukrainą dla ogółu produktów jest dodatnie, a import
produktów rolnych stanowi tylko niewielką część wymiany handlowej, co kwestionuje
wpływ tego importu na całość sytuacji gospodarczej. Wprowadzenie embarga na
produkty rolne z Ukrainy mogłoby spotkać się z reakcjami odwetowymi, co
zaszkodziłoby polskim eksporterom. - Zielony Ład, w tym ekoschematy, są przedstawiane jako zagrożenie, jednak stanowią
część szerszej europejskiej polityki mającej na celu zrównoważony rozwój rolnictwa.
Odpowiednie wdrożenie i dostosowanie do lokalnych warunków, w tym właściwe
przygotowanie gospodarstw, mogłoby przynieść korzyści polskim rolnikom w dłuższej
perspektywie.
Zapraszamy więc do lektury tej interesującej publikacji. Niech będzie ona inspiracją do dalszej, pogłębionej dyskusji nad przyszłością polskiego rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego w naszym kraju i w Europie, w warunkach zwiększonego napływu produktów rolnych z Ukrainy.
Zamieszczamy ten raport na stronie naszej Organizacji Zakładowej NSZZ „Solidarność”, mimo, że nie dotyczy on bezpośrednio problematyki związkowej, ale ma dla niej doniosłe znaczenie – co potwierdziła też Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” wspierając i współorganizując z NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” ogólnopolski protest przeciwko Europejskiemu Zielonemu Ładowi i niekontrolowanemu napływowi na nasz rynek ukraińskich produktów rolnych, w dniu 10 maja 2024 r. w Warszawie.